De toekomst van zonnepanelen in Nederland

In 2021 bereikte Nederland de mijlpaal van 1,5 miljoen woningen die zijn voorzien van zonnepanelen. Onder andere door de torenhoge energieprijzen en de duurzaamheidsdoelen zullen het aantal panelen nog veel verder gaan stijgen. In 2023 zullen er een aantal zaken veranderen op het gebied van zonnepanelen. Maken deze veranderingen zonnepanelen nog aantrekkelijk voor particulieren en bedrijven? En welke veranderingen zijn er in de toekomst nodig om zonnepanelen nog aantrekkelijker te maken?

Het btw-nultarief voor particulieren

De Raad Economische en Financiële Zaken van de Europese Unie heeft onlangs de richtlijnen voor de btw-tarieven gewijzigd. In reactie hierop is de overheid van plan om het btw-tarief op zonnepanelen per 1 januari 2023 af te schaffen. Dit nultarief geldt voor zowel de levering als de installatie van zonnepanelen, waarbij niet alleen de installatie van de zonnepanelen zelf, maar ook andere installatiebenodigdheden, zoals het leggen van kabels en het aanpassen van de meterkast btw-vrij zullen zijn. Het nultarief gaat niet alleen gelden voor woningen, maar voor alles in de directe omgeving van woningen, zoals een aanbouw, garage of tuin. Voor particulieren scheelt dit zowel geld als moeite, omdat zij bij ingang van deze regeling geen btw meer hoeven terug te vragen bij de belastingdienst. Lang niet alle consumenten weten namelijk dat dit mogelijk is, of hoe dit werkt. 

Afbouw salderingregeling

Behalve dat het 21% btw-tarief voor zonnepanelen in zijn eindfase zit, gebeurt er in 2023 nog iets anders op het gebied van zonnepanelen, namelijk het verdwijnen van de salderingsregeling.

Het verdwijnen van deze regeling heeft effect op alle zonnepaneelhouders. De stroom die niet wordt gebruikt, wordt teruggeleverd aan het energienet. Wekken zonnepanelen minder energie op dan er wordt gebruikt? In dat geval komt de rest van de stroom van het energienet. Aan het einde van het jaar wordt de ontvangen en geleverde energie verrekend. Momenteel mag je nog de stroom salderen tegen stroom die je afneemt van het energienet. 

Vanaf 2023 wil de overheid de salderingsregeling geleidelijk afbouwen, om zo meer geld beschikbaar te maken voor andere duurzaamheidsmaatregelen. Dit betekent echter niet dat zonnepanelen minder aantrekkelijk zijn voor de particuliere en zakelijke markt. De torenhoge energieprijzen is een van de belangrijkste redenen om te investeren in zonnepanelen. Ook worden zonnepanelen steeds beter door de verbeterde technieken, maar ze worden ook steeds goedkoper. Wanneer men nu zonnepanelen aanschaft, blijft de gemiddelde terugverdientijd van de panelen hetzelfde, namelijk 7 jaar.

Stagnatie levering

Omdat het nu zo aantrekkelijk is om te investeren in zonnepanelen, is de vraag ernaar van zowel particulieren als bedrijven groot. Zo groot zelfs, dat leveranciers de vraag niet aankunnen, met zeer lange wachttijden tot gevolg. Het probleem zit hem hier niet in de zonnepanelen zelf, maar in de omvormers. De grondstoffen voor de microchips in de omvormers zijn schaars, waardoor er een tekort is ontstaan. Ook de nieuwe lockdown in China, waar deze chips vandaan komen, maakt de levering niet makkelijker. 

Circulaire panelen

Zonnepanelen zijn dus nog steeds een goed alternatief voor het opwekken van elektriciteit en ondanks de vertraging is het nog steeds een verstandige zet om te investeren in zonnepanelen. Omdat de vraag blijft groeien, is het belangrijk dat zonnepanelen zich ook blijven ontwikkelen. De doelstelling van de overheid om in 2050 een volledig circulair Nederland te hebben, betekent dat het cruciaal is dat er een omslag komt de aanpak voor zonnepanelen.

Op dit moment zijn zonnepanelen namelijk nog niet in zijn geheel bruikbaar voor de circulaire markt. Giftige stoffen in zonnepanelen als lood en PFAS zijn schadelijk voor het milieu, waardoor het momenteel niet mogelijk is om zonnepanelen volledig te hergebruiken. De grondstoffen in zonnepanelen in de huidige markt zijn aan het einde van hun levensduur van lage waarde, doordat ze met elkaar versmolten zijn.

Om verandering te brengen op het gebied van circulariteit zal er voldoende tijd besteed moeten worden aan onderzoek en ontwikkeling van herbruikbare zonnepanelen. Momenteel zijn er veel partijen al bezig met de ontwikkeling van circulaire panelen, maar er ontbreekt nog steeds kennis over dit onderwerp. Wanneer er een concreet plan is om afgedankte zonnepanelen te recyclen, zal dit Nederland een stap dichter bij volledige circulariteit brengen.

Bronvermelding:

• NOS, 2022